کلیات
وزارت آموزش و پرورش ایران به لحاظ بودجه و نیز جمعیت مرتبط بزرگ‌ترین وزارتخانه ایران است که مسئولیت امور آموزشی کودکان و نوجوانان (معمولاً ۶ تا ۱۸ سالگی) و نیز تریبت معلم را عهدهدار است. این وزارتخانه از سال ۱۳۴۳ که از وزارت فرهنگ جدا و مسئولیت آموزش عالی (دانشگاهها) را نیز عهدهدارشد، اما پس از تشکیل وزارت علوم، برای اداره امور دانشگاهها و امور پژوهشی در سطوح عالی، وزارت آموزش و پرورش وظیفه آموزش رایگان همه افراد در مقاطع پیش دبستان، دبستان، دوره اول متوسطه، دوره دوم متوسطه و همچنین اداره دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را بر عهده گرفت. سید محمد بطحایی وزیر کنونی آموزش و پرورش است. همچنین تمامی مهد کودک‌ها باید برای فعالیت خود از وزارت آموزش و پرورش مجوز بگیرند.
معاونت‌ها
معاونت‌ها
وزارت آموزش و پرورش برای انجام بهتر وظایف خود معاونت‌های فراوانی را زیر نظر خود دارد که از جمله آنها می‌توان به معاونت‌های آموزش ابتدایی، آموزش متوسطه، تربیت بدنی و سلامت، پرورشی و فرهنگی، حقوقی و امور مجلس و توسعه مدیریت و پشتیبانی اشاره کرد.
سازمان‌های زیر مجموعه
این وزارتخانه در ساختار تشکیلاتی اش تعدادی سازمان را نیز پوشش می دهد که عبارتند از: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، سازمان نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس کشور، سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
سازمان دانش آموزی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمان مدارس غیردولتی و مشارکت‌های مردمی و خانواده و سازمان نهضت سوادآموزی.
وزیران آموزش پرورش در دوران انقلاب اسلامی
آموزش و پرورش که پس از انقلاب اسلامی با هدف حذف بی عدالتی‌های آموزشی و گسترش زمینه‌های تحصیل در اقصی نقاط کشور فعالیت‌های خود را آغاز کرد، وزرای فراوانی را در رأس هرم مدیریتی خود دیده است که به ترتیب زمانه در ادامه به نام آنها اشاره می‌شود.
غلام حسین شکوهی ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸، محمد علی رجایی ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹، محمد جواد باهنر ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۰، علی اکبر پرورش ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴، سید کاظم اکرمی ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۸، محمد علی نجفی ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶، حسین مظفر ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰، مرتضی حاجی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴، محمود فرشیدی ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶، علی رضا علی احمدی ۱۳۸۶ تا ۱۳۸۸، حمید رضا حاجی بابایی ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲، علی اصغر فانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵، فخرالدین دانشآشتیانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۶ و سید محمد بطحایی از سال ۱۳۹۶.
وظایف وزارت آموزش و پرورش
براساس مفاد قانون، وزارت آموزش و پرورش، مسئولیت برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری، هماهنگى و نظارت بر امور آموزشى و پرورشى دوره هاى پیش دبستانی، دبستانی، راهنمائى تحصیلی، متوسطه و مراکز وابسته به خود را در سراسر کشور بهع هده دارد.
در این قانون تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانش آموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب حقه جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع)، یکى از هدف هاى اساسى وزارت آموزش و پرورش ذکر و محدودهٔ فعالیت آن در دو بخش کلی، آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصی، مطرح شده است. این قانون به زمینه هاى جلب مشارکت مردم در امر آموزش و پرورش از هر طریق ممکن تأکید و این وزارتخانه را به تشکیل شوراى عالى و شوراهاى منطقه اى آموزش و پرورش مکلف کرده است.
اهم وظایف
به موجب قانون، براى وزارت آموزش و پرورش ۲۷ وظیفه تعیین شده است که بعضى از آنها عبارتند از:
۱- تشکیل شوراى عالى آموزش و پرورش براساس قانون (مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۵۸) و اصلاحیههاى آن
۲- تشکیل شوراهاى منطقهاى که حدود وظایف و اختیارات آن به تصویب مجلس شوراى اسلامى خواهد رسید
۳- هماهنگى با وزارتخانههاى فرهنگ و آموزش عالی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکى و سایر دستگاههائى که بهنحوى در امر آموزش دخالت دارند به منظور هماهنگ کردن آموزش‌ها در چارچوب نظام آموزشى کشور
۴- تهیه و پیشنهاد برنامههاى میانمدت و بلندمدت در جهت تأمین اهداف آموزش و پرورش
۵- زیر پوشش قراردادن کلیه کودکان لازمالتعلیم و تقویت نهضت سوادآموزى
۶- تأمین نیروى انسانى آموزشى و پرورشى وزارت آموزش و پرورش از طریق ایجاد دانشسرا‌ها و مراکز تربیتمعلم و آموزشکدههاى فنى و حرفهاى
۷- تأمین آموزش و پرورش رایگان براى همهٔ مردم تا پایان دورهٔ متوسطه
۸- آموزش مستمر معلمان و کارکنان وزارت آموزش و پرورش بهمنظور ارتقاء سطح توانائى شغلى آنان
۹- تألیف، چاپ و توزیع کتابهاى درسى و نشریات کمک آموزشى براساس برنامهریزىهاى زمانبندى شده در چارچوب نظام آموزشى با رعایت اصل پانزده قانون اساسى جمهورىاسلامى ایران و با رعایت بافت متناسب زندگى روستائی، عشایرى و شهرى
۱۰- نظارت بر اجراء صحیح و دقیق کلیه آئیننامه‌ها و سنجش و ارزیابى نتایج حاصل از برنامه‌ها
۱۱- ارتباط مستمر با اولیاء دانشآموزان و استمداد از آنها در تعلیم و تربیت با توجه به نقش عظیم خانواده در این امر خطیر
۱۲- توجه لازم به هنر و تلطیف ذوق و عواطف دانشآموزان، پرورش خلاقیتهاى هنرى آنان و نیز استفاده از هنر در فعالیتهاى آموزشى و تربیتى
۱۳- برنامه ریزى و اجراء برنامههاى جاذب و متنوع به منظور استفادهٔ مفید و سازنده از اوقات فراغت دانش آموزان در محدودهٔ اعتبارات مصوب دستگاههاى اجرائى ذىربط با استفاده از کمکهاى مردمى.
اهداف اساسى وزارت آموزش و پرورش
آموزش و پرورش برای رسیدن به اهداف خود و در اسناد بالا دستی اش اهدافی را ترسیم کرده است که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.
- ماده ۱: تقویت و تحکیم مبانى اعتقادى و معنوى دانشآموزان از طریق تبیین و تعلیم اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب جعفرى اثنىعشرى براساس عقل، قرآن و سنت معصومین (ع).
- تبصره ۱:وزارت آموزش و پرورش موظف است طبق اصل ۱۲ قانون اساسى در مناطقى که پیروان دیگر مذاهب اسلامى سکونت دارند ترتیبى اتخاذ نماید که آموزش تعلیمات دینى دانشآموزان مطابق فقه مذهب آنان باشد.
- تبصره ۲:اقلیتهاى دینى طبق اصل ۱۳ قانون اساسى در تألیف کتب درسى دینى و تدریس آنها براساس کتب دینى و آئین و سنت خود در مدارس خود با نظارت وزارت آموزش و پرورش آزاد هستند.
- ماده ۲: رشد فضایل اخلاقى و تزکیه دانشآموزان بر پایهٔ تعالیم عالیه اسلام، تبیین ارزشهاى اسلامى و پرورش دانشآموزان براساس آنها، تقویت و تحکیم روحیه اتکاء به خدا و اعتماد به نفس، ایجاد روحیه تعبد دینى و التزام عملى به احکام اسلامى، ارتقاء بینش سیاسى بر اساس اصل ولایت فقیه در زمینههاى مختلف، جهت مشارکت آگاهانه در سرنوشت سیاسى کشور، ایجاد زمینههاى لازم براى حفظ و تداوم استقلال فرهنگی، اقتصادى و سیاسى از طریق آشنا ساختن دانشآموزان به علوم، فنون، صنایع و حرف مورد نیاز جامعه براساس اولویتهاى موجود در کشور، شناخت، شکوفا کردن و پرورش استعدادهاى دانشآموزان و تقویت روح بررسى و تتبع و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمام زمینه هاى علمی، فنی، فرهنگى و علوم اسلامى با تأکید بر نفى روحیهٔ مدرک گرائى، رشد دادن و تقویت روحیهٔ عدالتپذیرى و عدالتگسترى و ظلمستیزى و مبارزه با تبعیضات ناروا و حمایت از مظلومین و مستضعفین، تقویت روحیه دعوت به خیر، امر به معروف و نهى از منکر بهعنوان وظیفهاى همگانى و متقابل، ایجاد روحیه پاسدارى از قداست و استوارى بنیان و روابط خانواده براساس تعالیم عالیه اسلام، ایجاد روحیهٔ احترام به قانون و التزام به اجراء آن و حمایت از برخوردارى عموم مردم از حقوق قانونى خویش، ایجاد و تقویت روحیهٔ اخوت اسلامى و تعاون عمومى و انفاق و ایثار، ایجاد روحیهٔ صرفهجوئى و قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرفزدگى، تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمین و پایبندى به نظم و انضباط.
- ماده۳: آموزش و پرورش به دو بخش کلى آموزش عمومى و آموزش نیمهتخصصى بهشرح زیر تقسیم مىشود و وزارت آموزش و پرورش که از این پس وزارت نامیده مىشود عهده دار اجراء آن خواهد بود:
- آموزش عمومى شامل ایجاد مهارت لازم در امر خواندن و نوشتن، آموزش مبانى اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، علمى و هنرى در حدى که هر فرد به طور عام به آن احتیاج دارد.
- آموزش نیمه تخصصى به دو بخش علمى و علمى - عملى (فنى و حرفهای) به شرح ذیل تقسیم مىشود:
۱. آموزش علمی، عبارت است از آموزش هائى که با توجه به اهداف آموزش هاى دورهٔ متوسطه ضمن تکمیل آموزش هاى عمومى با فراهم آوردن مبانى و زمینه هاى فراگیرى علوم نظری، فرد را از طریق تقویت روحیهٔ استدلال و تفکر با مبادى علوم و فنون آشنا و او را براى طى مدارج عالیه آماده مىسازد.
۲. آموزش علمى - عملى (فنى و حرفه ای) عبارت است از آموزشهائى که فرد را برمبناى تعلیم مهارت هائى که جنبه کاربردى و عملى دارد، جهت احراز شغل یا حرفهٔ معینى آماده مى سازد و یا بر کارآئى و توانائى افراد شاغل به فنون و حرف مىافزاید.
- تبصره ۱: جهت اشاعه آموزشهاى علمى - عملى (فنى و حرفهای) و ایجاد جاذبه براى ورود به این آموزش‌ها امکان ادامه تحصیل فارغالتحصیلان این بخش تا عالىترین سطوح آموزشى باید فراهم گردد.
- تبصره ۲: کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتى موظف هستند در جهت تأمین مفاد این ماده در چارچوب ضوابط کلى آموزشى کشور با وزارت همکارى نمایند.
در مورد آموزش و پرورش در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
تعطیلی های مکرر، اعلام دیرهنگام تعطیلی‌ها و نامشخص بودن شیوه برگزاری امتحانات و تاریخ امتحانات از مهم‌ترین دغدغه‌های دانش آموزان کشور، به‌ویژه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم بود.
کد خبر: ۱۲۸۳۶۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۷
در زیر تصاویری از هدیه خاص برای رییس جمهور، پزشکیان در همایش شوراهای آموزش و پرورش را مشاهده می‌کنید.
کد خبر: ۱۲۸۳۳۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۵
معاون وزارت آموزش‌وپرورش با اشاره به بررسی‌ها برای برگزاری کلاس جبرانی گفت:کاهش ساعات حضور دانشآموزان در مدرسه منجر به ضعف در یادگیری مهارت‌های پایه می‌شود.
کد خبر: ۱۲۸۳۱۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۴
رییس مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش گفت که تحصیل دانش آموزان چهار دهک اول خانوارها در مدارس سمپاد رایگان شد.
کد خبر: ۱۲۸۲۹۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۳
معاون بهداشت دانشگاه شهید بهشتی تهران گفت: سن شروع استعمال دخانیات پایین آمده و به ۹ سال رسیده است.
کد خبر: ۱۲۸۲۷۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۲
برگزاری آزمون های هفتگی، کلاس های تست زنی و تبلیغ مدارس تیزهوشان در مدارس ابتدایی ممنوع است و با متخلفان برخورد جدی می شود.
کد خبر: ۱۲۸۲۳۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۹
تاخیر ۱۶ ماهه در پرداخت سنوات پایان خدمت معلمان بازنشسته سال ۱۴۰۲ اعتراض آنها را به همراه داشته است و بازنشستگان درخواست پیگیری مطالباتشان را از وزارت آموزش و پرورش دارند.
کد خبر: ۱۲۸۱۹۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۷
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش گفت: رفع محرومیت فضای آموزشی در سراسر کشور و ارتقای کیفیت یاددهی و یادگیری در کلاس‌های درس، دو موضوع مورد تاکید رئیس جمهور است.
کد خبر: ۱۲۸۱۶۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۶
در بازدیدی سرزده
گروه استان‌ها -رئیس جمهور امروز سرزده از دو مدرسه در شهر قدس بازدید کرد.
کد خبر: ۱۲۸۱۵۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۵
دبیر خانه ستاد مرکزی بزرگداشت مقام معلم طی اطلاعیه‌ای با اذعان بر اینکه برنامه شناسایی معلمان نمونه از اول دیماه در بستر « پنجره واحد خدمات الکترونیک وزارت آموزش و پرورش » در حال اجراست اعلام کرد: ۲۲ دیماه فرایند شناسایی معلمان نمونه در مرحله مدرسه‌ای به پایان می رسد.
کد خبر: ۱۲۸۱۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۵
رئیس اداره آزمون‌های مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش از برگزاری امتحانات نهایی در پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم خبر داد.
کد خبر: ۱۲۸۱۴۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۵
معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش‌وپرورش با تأکید بر اینکه تندروی‌های بی‌مورد و سهل‌انگاری در فرآیند گزینش معلمان قابل قبول نیست، گفت: کاهش سهم مصاحبه و افزایش وزن نمره علمی در آزمون استخدامی جدید مورد توجه قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۲۸۱۴۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۵
روز گذشته تصاویری در فضای مجازی دست به دست شد که سقف و دیوارهای مدرسه‌ای نوساز در استان تهران ریزش کرده است اما ماجرا چیست؟
کد خبر: ۱۲۸۱۴۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۵
تابناک بررسی می‌کند
گروه استان‌ها- معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش استان همدان گفت: پایه شهریه پیش‌دبستانی در استان ما در سنوات گذشته که مهدها و پیش دبستانی ها در حوزه مشارکت‌ها و مدارس غیر دولتی تعیین تکلیف می‌شدند، منطقی و کافی نبود و موسس امکان پرداخت حق و حقوق واقعی مربیان را بر اساس قانون کار نداشت و حال که شهریه واقعی اعلام شد باعث ایجاد چالش‌هایی برای والدین شد
کد خبر: ۱۲۸۱۰۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۲
معاون وزارت آموزش‌وپرورش اظهار کرد: تصمیم جدیدی در خصوص ارزشیابی دانشآموزان ابتدایی اتخاذ نشده است. منظور از حذف آزمون‌ها این است که، برخلاف دوره متوسطه، در دوره ابتدایی برگزاری امتحانات و تعطیلی کلاس‌های درس پس از آزمون‌ها وجود ندارد.
کد خبر: ۱۲۸۰۷۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۱
معاون وزارت آموزش‌وپرورش اظهار کرد: تصمیم جدیدی در خصوص ارزشیابی دانشآموزان ابتدایی اتخاذ نشده است. منظور از حذف آزمون‌ها این است که، برخلاف دوره متوسطه، در دوره ابتدایی برگزاری امتحانات و تعطیلی کلاس‌های درس پس از آزمون‌ها وجود ندارد.
کد خبر: ۱۲۸۰۷۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۱
آموزش و پرورش طی بخشنامه‌ای دانشآموزان واجد شرایط پایه دهم و یازدهم را برای اعزام به حج عمره دعوت کرد.
کد خبر: ۱۲۸۰۷۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۱۱
تنظیم برنامه امتحانات نوبت اول برای مدارس ابتدایی در تمام پایه‌ها از اول تا ششم وجاهت قانونی ندارد.
کد خبر: ۱۲۸۰۳۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۹
رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش گفت: شادی دانشآموزان در مدرسه بابل استان مازندران هیچ پیوندی با حاشیه‌سازی‌ها ندارد.
کد خبر: ۱۲۷۹۹۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۶
« آموزش و پرورش دو سال پیش تصمیم گرفت که هر دانش‌آموز یک بار فرصت ترمیم معدل یا همان سابقه تحصیلی را داشته باشد. با توجه به اینکه این امر باعث استرس دانشآموزان می‌شود تاکنون چندین بار نامه‌نگاری و موافقت خود را مبنی بر بیش از یک بار فرصت به دانشآموزان، اعلام کرده‌ایم.»
کد خبر: ۱۲۷۹۸۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۰۶